حاد (Acute)

تعریف:
دوره‌ای است که علائم و نشانه‌های بیماری یا آسیب به‌صورت ناگهانی شروع می‌شوند و معمولاً در مدت زمان کوتاهی (چند ساعت تا چند روز) به اوج می‌رسند.

ویژگی‌ها:

• شروع سریع و اغلب با شدت بالا

• پاسخ التهابی شدید (قرمزی، گرمی، تورم، درد، کاهش عملکرد)

• معمولاً طی ۱ تا ۷ روز ادامه دارد (در برخی منابع تا دو هفته)

• در سطح بافتی، فاز التهاب حاد همراه با ترشح مایع و ورود نوتروفیل‌ها است

نمونه‌ها:

• پیچ‌خوردگی مچ پا در ۲۴ ساعت اول

• سکته قلبی یا مغزی

• زخم یا بریدگی تازه

تحت‌حاد (Subacute)

تعریف:
مرحله‌ی بین فاز حاد و مزمن است؛ زمانی که التهاب حاد در حال فروکش کردن است و بدن وارد مرحله ترمیم و بازسازی بافتی می‌شود.

ویژگی‌ها:

• کاهش تدریجی درد و تورم

• شروع تشکیل بافت گرانولاسیون و کلاژن جدید

• حساسیت و محدودیت حرکتی هنوز ممکن است وجود داشته باشد

• مدت زمان معمول: از حدود روز ۷ تا هفته ۳ یا ۴ پس از شروع آسیب

در فیزیوتراپی:
در این فاز تمرکز روی افزایش حرکت، جلوگیری از چسبندگی، و آغاز تمرینات ملایم است.

مزمن (Chronic)

تعریف:
وضعیتی است که علائم یا التهاب بیش از حد انتظار ادامه یافته یا به‌صورت مکرر عود می‌کند. معمولاً زمانی که بافت به‌طور کامل ترمیم نشده یا پاسخ التهابی غیرطبیعی طولانی شده است.

ویژگی‌ها:

• تداوم علائم بیش از ۳ ماه (در برخی منابع بیش از ۶ هفته)

• درد مبهم، عمقی، یا سوزشی

• تغییرات ساختاری در بافت‌ها (فیبروز، کاهش خاصیت کشسانی، اختلال در گردش خون موضعی)

• ممکن است با درد مرکزی (Central sensitization) همراه شود

مثال‌ها:

• تاندینوپاتی مزمن شانه یا آشیل

• کمردرد مزمن غیراختصاصی

• آرتروز

نکته تکمیلی (از دید فیزیولوژی ترمیم بافت):